‘Een goed afscheid versterkt degene die vertrekt en verbindt degenen die blijven'
Een van de teamleden vertrekt. Gaat iets anders doen. Het is niet makkelijk geweest de laatste maanden, hij voelt dat hij niet meer anders kan dan weggaan. Ondertussen moet het team verder, er ligt een overload aan dossiers op complexe thema's. Streep eronder en door!
Hmmm… dat voelt toch niet ok. Niet voor het team en niet voor het vertrekkende teamlid.
Het team vraagt mij om een soort collectief exit-gesprek te begeleiden. Want ja, hoe noem je zoiets? Er is behoefte om zaken uit te spreken. Zelf krijgen ze dat niet goed voor elkaar, geven ze aan. En spannend is het ook.
We spreken af om een teamsessie te organiseren om enerzijds te zeggen wat er gezegd wil worden, en anderzijds goed afscheid te nemen, waardoor er ruimte ontstaat voor nieuwe stappen.
In de teamsessie teken ik de transitiecirkel, een cyclische weergave van hoe relaties en interacties verlopen. Ieder contact kent een begin en een eind, en ieder einde is vertrekpunt van een nieuw begin. Dat einde, daar besteden organisaties vaak weinig tijd aan. En door….
Hoe mooi dat dit team dit inziet en er ruimte voor maakt.
Er volgt een prachtig, kwetsbaar en open gesprek. Ieder teamlid vertelt wat hij/zij wil zeggen over de afgelopen periode, iedereen deelt ook wat in de verhalen hem/haar aan het denken zet en er ontstaan inzichten die helpend zijn voor het team als geheel. Ik merk dat er ontspanning komt, het delen geeft opluchting. En het geeft helderheid, want veel verhalen blijken tot nu toe alleen in de hoofden te zitten, en nog niet 'tussen de neuzen'.
En dan is het team er nog niet. Bij een afscheid horen woorden. Woorden waarmee je de plek vrijmaakt, de overgang markeert. Woorden waarbij je benoemt wat je hebt gegeven en wat je meeneemt. En waarbij ook ruimte is om te bedanken en toe te wensen. De uitwisseling tussen de teamleden die blijven en degene die vertrekt, stopt in deze vorm. Dat is ‘onaf’, per definitie. Bij een afscheid kun je niet alles afsluiten, het zal nooit precies in evenwicht zijn. Dat is wat het is. Als een boedelscheiding, het woord dat ik in deze context graag overneem van Jan Jacob Stam.
Het is een bijzonder moment, als de woorden gesproken zijn. In de ruimte is de spanning weg. Er is een lach, een traan en een hug. Het team heeft gedaan wat nodig was, en daarmee een moment gemarkeerd. Team én vertrekkend teamlid gaan verder, kúnnen verder.